Độ cong vênh của gạch ốp lát là một trong những yếu tố quan trọng để đánh giá chất lượng của gạch, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thi công và thẩm mỹ của công trình. Độ cong vênh biểu thị mức độ sai lệch giữa bề mặt gạch so với mặt phẳng chuẩn, gây ra hiện tượng gạch không phẳng hoàn toàn. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng với các loại gạch có kích thước lớn và gạch được sử dụng cho những bề mặt yêu cầu độ phẳng cao.
1. Khái niệm độ cong vênh trong gạch ốp lát
Độ cong vênh, hay còn gọi là độ phẳng của gạch, là sự biến dạng của gạch khiến bề mặt không hoàn toàn thẳng khi được lát trên bề mặt chuẩn. Khi gạch có độ cong vênh lớn, các cạnh hoặc góc của gạch có thể nhô lên hoặc lõm xuống so với các viên gạch khác, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt lát. Đặc biệt, khi sử dụng gạch có độ cong vênh, việc lắp đặt và căn chỉnh sẽ gặp khó khăn, thậm chí dẫn đến hiện tượng nứt gạch do áp lực không đều.
Xem thêm:
8 Thông số kỹ thuật về gạch ốp lát quan trọng bạn cần quan tâm
Tìm hiểu kỹ | Độ bền màu | Độ lệch màu của gạch ốp lát
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ cong vênh của gạch
Độ cong vênh của gạch ốp lát có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố trong quá trình sản xuất và thi công:
Quá trình nung: Nhiệt độ nung không đồng đều hoặc thời gian nung không đúng chuẩn có thể làm gạch giãn nở và co rút không đều, dẫn đến hiện tượng cong vênh. Các loại gạch nung ở nhiệt độ cao, như gạch sứ (porcelain tile), thường ít cong vênh hơn do cấu trúc chắc chắn hơn.
Nguyên liệu: Chất lượng của đất sét, bột đá và các thành phần phụ gia cũng ảnh hưởng đến độ co rút và giãn nở của gạch khi nung. Đất sét không tinh khiết hoặc có lẫn tạp chất dễ làm gạch bị co rút không đồng đều, gây cong vênh.
Kích thước gạch: Gạch có kích thước càng lớn càng dễ bị cong vênh, vì sự giãn nở nhiệt trên một diện tích lớn dễ gây biến dạng. Do đó, gạch có kích thước nhỏ như gạch mosaic thường có độ cong vênh ít hơn gạch kích thước lớn như 80×160 cm hay90x180 cm.
3. Các chỉ số đo lường độ cong vênh của gạch
Độ cong vênh được xác định bằng cách đo khoảng cách lớn nhất giữa bề mặt gạch và mặt phẳng chuẩn. Theo tiêu chuẩn quốc tế, các chỉ số này được đo lường bằng tỷ lệ phần trăm giữa độ lệch cao nhất và chiều dài hoặc chiều rộng của gạch.
Một số tiêu chuẩn quốc tế về độ cong vênh của gạch:
ISO 10545-2: Đây là tiêu chuẩn của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) để đo độ cong vênh của gạch. Theo tiêu chuẩn này, gạch đạt chất lượng khi độ cong vênh không vượt quá 0.5% đối với chiều dài và chiều rộng, hoặc 0.3% đối với đường chéo.
ASTM C485 (tiêu chuẩn Hoa Kỳ): Xác định độ cong vênh theo chiều dài, chiều rộng và độ phẳng bề mặt. Với gạch sứ, tiêu chuẩn này yêu cầu độ cong vênh không quá 0.75% cho chiều dài và chiều rộng, và không vượt quá 0.5% cho độ phẳng tổng thể của gạch.
EN 14411 (tiêu chuẩn châu Âu): Đặt giới hạn cho độ cong vênh dựa trên nhóm gạch và mục đích sử dụng. Ví dụ, với gạch lát nền, độ cong vênh nên được giới hạn trong mức 0.5% để đảm bảo độ bền và thẩm mỹ khi lắp đặt.
Ví dụ: Đối với một viên gạch có kích thước 60×60 cm, nếu theo tiêu chuẩn ISO 10545-2, độ cong vênh tối đa chấp nhận được sẽ là:
Độ cong vênh tối đa = cm trên chiều dài hoặc chiều rộng
Độ cong vênh tối đa = cm trên đường chéo
Dụng cụ đo độ cong vênh của gạch
4. Các vấn đề khi gạch có độ cong vênh cao
Độ cong vênh lớn có thể gây ra nhiều vấn đề trong quá trình thi công và sử dụng:
Khó khăn trong lắp đặt: Gạch cong vênh gây khó khăn trong việc căn chỉnh và làm đều bề mặt. Các viên gạch không bằng phẳng dẫn đến khoảng cách không đều giữa các viên, tạo cảm giác không thẩm mỹ.
Hiện tượng nứt gạch: Khi có áp lực từ việc lát gạch lên bề mặt không phẳng, gạch có thể bị nứt hoặc vỡ do sức ép không đồng đều.
An toàn và tiện nghi: Với những bề mặt yêu cầu độ phẳng cao như nền nhà, gạch cong vênh có thể gây mất an toàn do các góc nhô lên, dễ gây vấp ngã hoặc khó chịu khi sử dụng.
5. Ứng dụng và lựa chọn gạch có độ cong vênh thấp
Để đảm bảo tính thẩm mỹ và độ bền cao, gạch có độ cong vênh thấp thường được ưu tiên sử dụng cho những khu vực yêu cầu bề mặt phẳng và chịu lực cao, như phòng khách, phòng tắm, và các công trình công cộng.
Gạch sứ (Porcelain): Với độ hút nước dưới 0.5% và khả năng chống cong vênh tốt, gạch sứ thường được lựa chọn làm gạch ốp tường hay lát nền cho các công trình yêu cầu độ chính xác cao và độ bền lâu dài.
Gạch kích thước lớn: Các loại gạch kích thước lớn, như 80×160 cm hay 90×180 cm, thường có yêu cầu cao về độ phẳng để đảm bảo tính thẩm mỹ và tránh tình trạng cong vênh khi lát nền rộng.
6. Các phương pháp kiểm soát độ cong vênh trong sản xuất
Để giảm thiểu độ cong vênh, các nhà sản xuất áp dụng nhiều biện pháp kiểm soát trong quá trình sản xuất gạch:
Quy trình nung chuẩn xác: Đảm bảo nhiệt độ và thời gian nung đồng đều giúp gạch giảm hiện tượng giãn nở nhiệt không đều, hạn chế cong vênh.
Sử dụng nguyên liệu tinh khiết: Đảm bảo chất lượng đất sét và bột đá không lẫn tạp chất, từ đó giúp gạch có cấu trúc chắc chắn và ít co rút hơn.
Kiểm tra chất lượng định kỳ: Các nhà sản xuất lớn thường tiến hành kiểm tra độ cong vênh của gạch trong từng giai đoạn sản xuất để phát hiện sớm và loại bỏ các sản phẩm không đạt chuẩn.
7. Dẫn chứng thực tế từ tiêu chuẩn và ứng dụng
Theo ISO 10545-2 và ASTM C485, các tiêu chuẩn quốc tế này đều quy định rõ ràng về mức độ cong vênh chấp nhận được trong quá trình sản xuất gạch. Để đáp ứng các tiêu chuẩn này, các nhà sản xuất cần tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt trong quy trình nung và sử dụng nguyên liệu chất lượng cao, nhằm đảm bảo sản phẩm có độ bền và thẩm mỹ tốt nhất khi lắp đặt.
Độ cong vênh là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá chất lượng và độ bền của gạch ốp lát. Việc lựa chọn gạch có độ cong vênh thấp không chỉ đảm bảo thẩm mỹ cho công trình mà còn tăng độ bền và an toàn khi sử dụng. Thông qua các tiêu chuẩn đo lường như ISO 10545-2, ASTM C485, và EN 14411, khách hàng và kỹ sư xây dựng có thể dễ dàng lựa chọn loại gạch phù hợp nhất với yêu cầu của công trình, đặc biệt là với các không gian yêu cầu cao về độ phẳng và chịu lực.
Mình là Quyền – hiện đang phụ trách một số mảng trong chiến lược Marketing của Gạch Luxcasa và đặc biệt là Content. Ngoài ra, mình còn thích nội thất và không gian sống. Mình mong muốn có thể dùng trải nghiệm thực tế khi làm việc tại Gạch Luxcasa để đem lại những chia sẻ hữu ích cho các bạn.
Đã kiểm duyệt nội dung
